06 December 2023

Smothered Mate

“Smothered” Boğucu MAT Satranç
 
Satranç terimlerinin günlük yaşantı çerçevesinde tıkanmış olan çıkmazları nasıl anlamlandırdığını değerlendirmeye devam ediyoruz. Satranç bir oyun olarak değerlendirilmenin çok ötesinde bilimsel ve zihinsel bir spor olarak karşımızda net olarak durmaktadır. Kaldı ki satranç bilgisi hiçbir suretle çözülemeyecek yaşamsal sıkıntılara şaşkınlıkla karşılaşılabilecek hareketlilik kazandırabilmektedir.
 
Akıllara takılan şu soru ile sıklıkla karşılaşıyorum. Nasıl oluyor da bilgisayarlar artık insan rakiplerine üstünlük sağlayabiliyor? Üssel analizleri inanılmaz bir hızla sonuçlandırabilen, geçmişte oynanmış hemen hemen bütün oyunları ezbere bilen bir makine ile mücadele kolay olmayacaktır. İnsanın farkı, beyin gücü yeteneğinin gelişmesine paralel olarak oyunun sırlarını hissetmesinde aranmalıdır. Oyunun dayanılmaz çekiciliği düşünce ötesinde duygusallığı da içerisinde saklamasındadır. Dolayısıyla üzerinde ıslarla durduğumuz terimler insan olmanın yeteneklerinin etkin kullanımını tanımlamaktadır. Çarpıcı bir gerçek şimdiye kadar gerçekleştirilmiş birebir bir oyun bulunmamaktadır ve gelecekte de mümkün olmayacaktır.
 
Başlamadan önce kısaca satranç kuralların temeline değinelim. Satrançta oyuncular sırasıyla hamle yapmak zorundadır. Hamle yapmaktan vazgeçmek veya peş peşe hamle yapmak mümkün değildir. Rakibin taşlarının her bir uyarı gereksinimi duyulmadan devre dışı bırakılabilir. Her bir hamlede sadece bir taş düşürülebilir. Oyunu kazanmanın yegâne şartının ancak Şahın alınması ile sonlanacağı bilinmektedir. Hassas bir yaşam dersi çıkarılacak biçimde şah uyarılmalı ve hareket kabiliyeti bırakılmaksızın düşürülmelidir.
 
Hatırlayacaksınız iki önemli konumun nasıl çözümsüzlüğün sebeplerini açıkladığına değinmiştik. “Stalemate & Zugzwang” Güzellikleri ve ayrıntıları daha önceki yazılarda bulabilirsiniz.
 
“Smother” kelimesinin Türkçe anlamı, baskı altında kalma, boğulma, yoğun duman, sis ve bulut olarak verilmektedir.
 
Satranç oyununda genellikle konumsal olarak geriye düşmüş olan oyuncunun savunma düşüncesi ağır basmaktadır. Kaldı ki durum ne kadar kötümser olursa olsun çıkış yakalanabilecek bir fırsat her zaman doğabilmektedir. Böylesi bir vaziyette kalan oyuncu Şahını koruma altına alabilecek kendi taşlarını yakın karelerde tutmaya eğilimlidir. Öylesine bunalmış olarak rakibin sıra dışı hareketlerini takip etmekte zorlanmanın tedirginliği yaşanabilmektedir. Kendi taşlarına güvenmenin ve Şahın etrafını çevrelemenin elbette olumsuz bir yanı da bulunacaktır. Şah hareket kabiliyetini kendi taşlarının yakın konumu nedeniyle tamamen kaybetmiştir.
 
Uygulanan bir diğer kaygılı yaklaşım yukarıda bahsedilen durumun tam tersini yansıtmaktadır. Oyuna üstün devam eden oyuncu, ne olur ne olmaz endişesi ile şahını emniyete almak düşüncesinde bulunabilir. Geride bıraktığı savunma taşları Şahı koruyan siperler gibi görünebilir. Ufukta görünen kazanmanın hayali bir anda geride bulunan rakip tarafından keşfedilir ve seyrek rastlanabilecek bir hamle ile üstün taraf oyunu kaybeder. Cömertçe harcanan birikim, aniden kâbusa dönüşen ilerleme. Şah yine kendi takımının dokunuşları ile hareketsizliğe mahkûm olmuştur.
 
Şah sanki korunmaya muhtaçtır ve kendi takımının kabiliyetine tutkuyla güvenmektedir. Şah tek başına gerekli durumda alan üzerinde gezebilme yetisi sayesinde öz güveni yüksektir. Kolay incinir, zedelenebilir sezgisi öne çıkan bir oyuncu Şahını aşırı tedirginlikle ihtiyaçtan daha fazla koruma altına almak isteyebilir.
 
İşte böyle köşeye sıkışmış bir şah rakibin ağır olmayan bir hamlesi ile MAT olacaktır. Sebep kendi koruma kalkanının, etrafındaki tüm kareleri işgal etmesi ve Şahın hiçbir manevra imkânının olmamasıdır. Kendi takımı saldırıyı önleyemediği gibi Şahın kımıldamasını engelledikleri için oyun kaybedilmiştir.
 
Özünde takım olarak süren mücadele, Şahın iletişim kanallarının kesilmesi neticesinde kaybedilmiştir. Şah karar verebileceği ve nefes alabileceği bir kareye sıçrama yeteneğini kaybetmemelidir. Etrafı koruma amaçlı kendi taşları tarafından sarmalanmış bir Şah çok basit bir hamleye yenik düşebilecektir. Anımsanmak istenmeyecek bir umutsuzluk ve çaresizlik. Tesadüf olmayan ürkek davranışın veya kalp kırmamak ayrıcalığı ile alınamayan cesaretli bir kararın neticesiyle yitirilen bir karşılaşma.
İleride veya geride olmanın, ayrım gözetilmeden, çabucak kayıpla sonuçlanması…
 
Satranç oyununda, yaşam sürecinizde “Smothered” gerçekleri ile karşılaşmamış olmanızı diliyorum.
 
Ders çıkarabilmek, öğrenebilmek adına deneyimlerinizi paylaşmak isterseniz memnuniyetle yazabilirsiniz.
 
İcrayı San’at Eyle

29 November 2023

Bağlantılı Akıllı Araçlar



ICTMedia betimlemeli dinle.

Mayıs 2021 tarihinde Çevresel Sürdürülebilirlik sürecinin dönüm noktası olarak tanımlanan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Sıfır Salınım (NZE) raporunu yayınladı. Amaç 2050 yılına kadar uzanan süre içinde hedefin gerçekleştirilmesinde izlenecek yol haritasının enerji sektörüne duyurulması olarak benimsendi. Böylece Paris anlaşmasında belirlenmiş olan küresel ısınmanın 1.50 ile sınırlandırılmasına yönelik katkının ayrıntıları da nitelendirilmiş oldu. Tasarı bir kıyaslama aracı olarak, düzenleyici kuruluşlar, sanayi, finansal hizmetler ile sivil toplum tarafından kabul görmüş oldu.

Maalesef raporda söz edilen sayısal hedeflerin ara duraklarına ulaşılması mümkün olamadı. Yaşanmakta olan gerilimin sıcak çatışmaya dönüşmesi neticesinde karbon salımındaki artış 2022 yılında rekor düzeye tırmandı.

Ancak umutlar kesinlikle tükenmiş değil. Son iki yıldır temiz enerji yatırımlarının dikkatle uygulamaya alınmasıyla birlikte küresel farkındalık ve öncelik hız kazanmış durumda.


Source – International Energy Agency

Küresel Yenilenebilir enerji üretim kapasitesinin 2020 yılında 3,6GW seviyesinden 2030 yılında 11,0GW düzeyine erişecek olması basamakların hızla tırmanıldığının bir işareti.

Küresel toplam üretilen enerjinin en yoğun tüketildiği alanların yarışında ise ulaşımın birinci sırada yer alması şaşırtıcı değil. Öte yandan ulaşım sektörünün enerji kullanımı fosil yakıtları tercih etmeme yönünde henüz altı çizilecek bir gelişme sağlayamamıştır.

Dolayısıyla kara, deniz ve hava yolu taşımacılığı Uluslararası Enerji Ajansının gelecek öngörülerinin yakalanması çerçevesinde verimliliğini ciddi boyutta arttırmak zorundadır. Ulaştırma araçlarının karbon salınımında 2050 yılına kadar %90 oranında iyileştirmeleri zorunluluğu elektrikli araçlarının yaygınlığı ile doğrudan örtüşmektedir.

Tedarik zinciri kırılganlığı, jeopolitik belirsizlik, emtia ve enerji fiyatlarında düzensizlik elektrikli araçların (EV) satışında bir gerilemenin yaşanmasında etkili olmamıştır. 2022 yılında toplam küresel otomotiv pazarının %3 daralmasına rağmen EV rüzgârının kesintiye uğramadan esmeye devam etmesi olumlu olarak değerlendirilmektedir. Bataryalı Elektrikli Araçlar (BEV) ve Şarj Edilebilen Melez Araçların (PHEV) küresel satışının 2022 yılında bir öncesi seneye göre 10 milyon adet artış ile %55 oranında gelişmesi pazarın filizlendiğini ve ürünlerin müşteri beklentisini karşılama açısından beğeni sağladığını açıklamaktadır. EV araçlara sahip olma ayrıcalığı yerini özünde verimlilik olan düşünceye terk etmektedir. Yine 2022 yılında küresel pazarda satılan toplam araçların %14 düzeyinde EV olması küresel ısınmaya duyarlılığın hassasiyetini vurgulamaktadır. Dünya yollarında seyir halinde bulunan EV sayısı 27 milyon rakamını geçmiştir.
 
Parlak bir gelecek EV pazarını beklemektedir ve dolayısıyla tesis kurulumları ivmelenmektedir. Öncelikli EV üretici firmalarının yalnızca Amerika Birleşik Devletleri temelli yatırımları 75-100Milyar$ bütçe ile sürdürülmesi planlanmaktadır. Önemli bir ayrıntıyı gözden kaçmamalıyız. Planlanan kaynağın %70 oranının pil ve batarya geliştirme ve üretime tahsis edileceği bahis konusudur. En değerli iş planının atık bataryaların bertarafı çerçevesinde kurgulanacağı da dillendirilmektedir.
 
Bir diğer yalın görüşü sizlerle paylaşmak istiyorum. EV araçlarının şık ve zarif görüntüsünün oluşturulmasında kullanılan parça ve bileşen sayısı tahmini 50Milyon adet olarak ifade edilmektedir. Mesele dönüp dolaşıp parçaların bağımsız üretimi için kullanılmakta olan enerji kaynağının tercihine dayanmaktadır. Anlaşılan fabrikalar hala fosil yakıtları ile sağlanan elektrik enerjisine tutsak durumdadır. Alt yüklenicilerin Elektrikli Aracın (EV) kavramsal tasarımından başlayarak ve çağdaş yöntemler kullanılarak tedarik zinciri içinde yer almaları için, yenilenebilir enerji kullanımı koşulu olarak önümüze konulacaktır. EV üreticilerinin şeffaf olarak NZE katkı paylarını açıklamaları kısa zamanda hem düzenleme hem de tüketici çekiciliğini arttıracaktır.
 
Araç sahipliği önceliğinde yaşanan farklı toplumsal bakış açıları dikkatinizi çekmiştir. ICE pazarının nerdeyse hiperbolik olarak SUV/CUV tercihine yönelmesi karbon salınımını tersine çevirmektedir. Dolayısıyla EV müşteri isterleri karmaşık pazar dinamiklerini süratle değiştirecektir.
 
Hafif Ticari araçların ve kamu taşımacılığı hizmetinde yer alan araçların EV dönüşümü sürecinin pürüzsüzce yürütülmesinde sorumluluğu, yaygınlığın sağlanmasında başı çekmektedir. Lakin EV pazarının hareketlenmesi beraberinde hükümetlere vergi kaybı ile sonuçlanacak bir diğer karmaşıklığı gündeme getirecektir. Fosil yakıtlarından elde edilen gelirlerin azalışı, altyapı kurulumlarına olumsuz yansıyabilecektir. Daha şimdiden yüksek teknoloji içeren EV satışlarında ülkesel katma değerin nasıl arttırılacağını planlamak doğru olacaktır. Yalnızca satış amaçlı pazar konumlandırmasının ve teknoloji transferi düşünülmeden faaliyetlerin yürütülmesinin uzun dönemde ekonomik hasar yaratacağı bilinmelidir.
 
EV teknolojisi hakkında gündeme getirilecek konuların çeşitliliğini bütün boyutları ile ele almanın güçlüğünü fark ediyoruz. Oysaki şarj istasyonları, sürücüsüz araç kullanmanın çevresel nesnelerle iletişimi, aracın hareket halinde bataryaların şarj edebilmesi, iletim ve dağıtım şebekesinin niteliğinin geliştirilmesini ödev olarak üstlenmeliyiz. EV kuramlarını engel tanımadan tanımlayarak sonuçları adım adım elde etmeliyiz.
 
Bütünsel kapsayıcı planlama başarının anahtarı olacaktır.
Temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşamak dileğiyle…
 
İcrayı San’at Eyle
 
Kısaltmalar
IEC - Internal Combustion Engine - İçten yanmalı Motor
EV - Electrical Vehicle - Elektrikli Araçlar
HEV - Hybrid Electrical Vehicle - Melez Elektrikli Araç
PHEV – Plugin Hybrid Electrical Vehicle – Şarj Edilebilir Melez Elektrikli Araç
SUV/CUV – Sports Utility Vehicle/Crossover Utility Vehicle – Spor Arazi Aracı/Hafif Arazi aracı
FCEV – Fuel cell Electrical Vehicle – Yakıt pili Elektrikli Araç
NZE – Net Zero Emission
- Sıfır Salınım

14 November 2023

Plan B

Source Wikipedia: Quote “A plan is typically any diagram or list of steps with details of timing and resources, used to achieve an objective to do something. It is commonly understood as a temporal set of intended actions through which one expects to achieve a goal" unquote

Unconscious, spontaneous behaviour under duress is beyond the scope of this article. A business perspective is considered throughout.

Behind this popular as well as fascinating word the rationale lies around the fact that every action needs a plan. Whether thought of, spoken or written any act is programmed in one form or other.

However before an action is set to proceed a goal needs to be clearly identified and defined. Thus in general the path to successful fulfilment of purpose relies on a sound, achievable, respectful planning cycle design. Therefore the top layer of a corporation’s ambition needs to be outlined as the first priority. Followed by objectives and finally broken down to respective targets.

Actually the processes periodicity provides the assistance needed, since a comparative statistics based on previous data sheds light to goal setting. Foresight of the future conjecture plays a vital role and together with a conclusive market evidence constitute an exceptional and beneficial plan. Working-out arrival location’s region demands scientific knowledge as well as cognitive ability. Accordingly every aspect of research and survey should be carried out with a well-balanced team.

Let’s dive in to planning sequence which consistently kicks off in the following order.

30 October 2023

Zugzwang

Satranç oynamayı ne kadar çok sevdiğimi ve özellikle genç yöneticilerin oyunun anlamını öğrenmeleri gerekliliğini hep dile getirmişimdir.

Gece uykudan önce mutlaka uluslararası bir oyunun analizini izlemiş veya satranç bilmeceleri çözmeye çalışmışımdır. Gün boyu yaşanan ve zihnimizi kurcalayan sıkıntıların yaşantımızda eksik olmadığının farkındayız. Kısa bir süreliğine beynimizde yüklü konulardan uzaklaşmak rahatlık sağlamaya yardımcı olacaktır.

Satranç tahtasında sıralanmış taşlara dokunmadan hayalinizde kurguladığınız gelecek hamlelerini planlamak… Rakibin neredeyse düşüncelerini okumak ve olası tehditlere karşı doğru önlemleri alabilmenin kabiliyetini geliştirmek… Eminim her oyundan sonra iş dünyasına yansıyacak dersler çıkarılacaktır. Kazanç ve kayıp durumunun analizinin oraya koyacağı öğrenim bir sonraki oyunda mutlaka tahtaya yansıyacaktır.

Usta oyuncuların zamanlarının büyük bölümünü geçmişte oynanmış karşılaşmaların stratejilerini anlamak doğrultusunda kullandıkları bilinmektedir. Açıkçası tarihten anlamlı çıkarımlar yapan oyuncular çok daha başarılı olmaktadır. Kaldı ki renklilik ve çeşitlilik açısında hiçbir müsabakada aynı hamlelere rastlanmadığı gibi gelecekte de bu mümkün olmayacaktır.

Satrancın en çarpıcı özelliğinin ise sahanın yani tahtanın oyuncular tarafından görünür olmasıdır. Oyun şeffaf bir ortamda gözler önünde kıyasıya bir mücadele ile sürdürülmektedir. Bir diğer çarpıcı etken oyunun süresinin önceden belirlenmiş olmasıdır. Oyuncu toplam süreyi aşmamak kaydıyla her hamlede ne kadar bekleyeceğine veya düşüneceğine karar verebilmektedir.

Satrancın esaslarının basitliği ötesinde küçük ancak oyunun sonucuna direkt yansıyacak kurallardan size bahsetmiştim. Pata “Stalemate” hakkında daha önceki makaleyi okuyabilirsiniz. Şahı mat etmenin yegâne yolunun önce uyarı sonra teslimiyet olduğunu vurgulamıştım. Şahın etrafının tamamen sarılması ve hiçbir kuvvetinin hareket kabiliyeti bulunmaması durumunun PATA yani beraberlikle sonuçlanması şaşırtıcı olabilir. Hatta açık ara üstün durumda olan oyuncu karşı tarafın akıllı düşüncesi ile kazanmakta olduğu oyundan tam puan alamayabilir. Kazanmanın rehavetine kapılmanın umulmadık, beklenmedik neticesi ağır olabilir.

Zugzwang ilginç bir terim… Önceleri tam olarak ne zaman ve nasıl bir durumda zugzwang oluşacağını kavrayamadığımı itiraf etmeliyim. Ta ki başıma gelene kadar…

Almanca iki kelimenin birleşmesinden doğan özgün bir deyiş… İçinden çıkılamayan durumu ifade etmekte ve neredeyse nokta atışı yorumlamamızı sağlayan bir kavramdır.

Sözlükler Almanca, “ZUG” kelimesinin Türkçe karşılığı tren, hareket olarak verilmektedir. Almanca “ZWANG” kelimesi tanımı ise Türkçe zorunluluk, zorla, mecburen ifadelerine denk gelmektedir.

29 October 2023

Cumhuriyet 100. Yıl

Bu sabah ne kadar mutlu bir güne uyandığımızı gururla hatırlayacağız. Tanıklık ettiğimiz Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlamalarından tam 100 yıl önce...

Türkiye Büyük Meclis tarafından Cumhuriyet kararı 29 Ekim 1923 gecesi saat 20.30'da verildi. On beş dakika sonra 20.45'te Mustafa Kemal Paşa Cumhurbaşkanı seçildi ve meclis kürsüsünden yaptığı konuşmasının son bölümünde söyle seslendi ulusa...

"Her zaman saygıdeğer arkadaşlarımın ellerine çok içten ve sıkı bir şekilde yapışarak kendimi onlardan bir an bile ayrı görmeyerek çalışacağım. Ulusun sevgisini her zaman dayanak noktası kabul ederek, hep birlikte ileriye gideceğiz. Türkiye Cumhuriyeti mutlu, başarılı, muzaffer olacaktır".

Atamızın işaret ettiği *ileriye gedeceğiz* hedefini, hayallerimizin peşinden koşarak, birbirimize güvenerek, mutlulukla gerçekleştirmek üzere çok çalışacağız.

Cumhuriyetimizin 100. Yılı kutlu olsun… Daha nice 100 yıllara.

26 October 2023

2023 TTGV İklim Öncüsü - Ödül Töreni


Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfının (TTGV) amaçları doğrultusunda Bilim, ArGe ve İnovasyon, Teknoloji, Ticarileşme alanlarında genç yetenekleri teşvik etmesi ve ödüllendirmesi törenini gururla izledim.
 
2002 yılında “Dr. Akın Çakmakçı tez ödülleri sanayide uygulanmış örnek akademik tez çalışmaları”  konu başlığı altında ilk kez uygulanması... “Dr. Fikret Yücel – Ödülleri - ArGe, Teknoloji ve Inovasyon alanında özgün çalışmalar” olarak 2015 yılından itibaren sahiplerini bulması... 2018 yılında üçüncü nitelik “Mehmet Şuhubi Ödülü - Teknoloji Ekosistemindeki Başarılı Girişimcilik Hikâyeleri” ve “Refik Üreyen Ödülü – Ar-Ge Organizasyonlarında Liderlik Öyküleri” eklenmesi...
 
Akademik araştırmanın, özgün tasarımın duyarlılıkla yürütülmesinin çağdaş sonuçlarına tanıklık etmenin mutluluğunu yaşadım. Ödül kazanan katılımcıları yürekten kutluyorum. Övünç kaynağımız olan araştırmalarının gayretli ellerinde özgün ürünlere dönüşmesini diliyorum.
 
Dr. Akın Çakmakçı - Öncü Araştırma Ödülü
Prof. Dr. Can Erkey - Yakıt pilleri ve yeşil hidrojen üretimi konusundaki öncü araştırmaları ve ticarileştirmeye yönelik çalışmalar.
 
Dr. Fikret Yücel - Öncü Kuruluş Ödülü
Lentatek – Hidrojen ve yakıt pilleri alanında ArGe odaklı öncü ürün geliştirme çalışmaları.
 
Mehmet Şuhubi - Öncü Sivil İnisiyatif Ödülü
Shura Enerji Dönüşümü Merkezi - Enerji ekonomisi ve politikaları alanındaki araştırma çalışmaları.
 
Refik Ürüyen - Değişim Lideri Ödülü
Dr. Ahmet Altınay – Lityum iyon pil ve hidrojen üretimine yönelik araştırma ve çalışmalar.

Ufkumuzu açan, başarmanın vazgeçmemek olduğunu aktaran değerli konuk konuşmacı Ahmet Şerif İzgören’i hayranlıkla izledim. Tebrik ediyorum.
 
TTGV Yönetim Kurulu, Genel Sekreterlik ve Yöneticiler ve ödül sürecine emeği geçen TTGV uzmanlarını yürekten kutluyorum.

16 October 2023

Bilgi ve İletişim Teknolojileri - Kaldıraç Etkisi

Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin ekonomik kalkınmaya kaldıraç etkisini BIT pazar rakamlarına kısaca göz atarak başlamanın doğru olacağını düşünüyorum.

Türkiye BIT pazarı büyüklüğü kapsamında farklı rakamların değerlendirildiği bir süreçten geçmekteyiz. Araştırmalar 2023 BIT gelirlerinin ortalama toplam değerinin 22-24 Milyar $ seviyesinde tamamlanacağına işaret etmektedir.

Sektörümüzde uzun bir süredir yavaş ta olsa daralma yaşanmaktadır. Salgınla birlikte yeniden tanımlanan davranışlar önceleri olumsuz koşulları beraberinde sürüklemişti. Ancak başlangıç aşamasının sindirilmesi ve teknolojinin tetiklemesi neticesinde, gelirlerin yeniden artacağı tahmini gerçekçi görülmektedir. Belirsizlik yerini berraklaşmaya bırakmaktadır. Görünen ufuk şaşkınlık uyandırmaktadır. Görüntü küçümsemeyecek ciddiyetle indirilmeli, çıkarımlar süzülerek yol hartaları belirlenmelidir. Zira teknoloji her alana köklerini salmaya ve vazgeçilmezliğini kanıtlamayı başarmıştır.

Günümüzde Türkiye BIT pazarının bileşik büyüme oranı “CAGR” %7 civarına yükselecek kuramı sıklıkla dile getirilmektedir. Böylesine ciddi bir ilerleme oranı pazar büyüklüğünü 2027 yılında 28-39 Milyar $ seviyesine taşıması ise beklentiler açısından olasılığı yüksek bir öngörüdür.

Bilişim sektörü içinde yıllarca emek vermiş yönetici ve uzmanlarımız hatırlayacaktır. Mayıs 2018 tarihinde yayınlanan Tübisat1 Raporunda 2017 BIT pazarının toplam hacmi 32,1 Milyar $ olarak açıklanmıştı. Bir önceki yıla göre artış oranı %2,8 olarak kayıtlara geçmiş ve gelecek iyimserliğimiz heyecanla devam etmişti. Rakamların ifade etmiş olduğu verilerin daha yakından incelenmesi neticesinde, BT/IT orantısızlığı planlama için güzergâh oluşturmaya yardımcı olacak bilgiyi bizlere yansıtmıştı. Bilgi Teknolojileri “BT” 11,2 Milyar $ İletişim Teknolojileri “IT” 20,8 Milyar $ rakamları o günlerde bilgi teknolojilerinin, iletişim yani taşıma hizmetlerinden oldukça geri kalmış olduğunu ifade etmekteydi. Tübisad1 2022 Pazar Verileri çalışması ölçeklerin aynı doğrultuda takılmış olduğunu göstermektedir.

Oysaki küresel pazar kavramları değişmemekte ve gelir akış alışkanlığı BT lehine süregelmektedir. Böylece yenilikçi yatırımların önceliğinin nasıl belirlendiğini tahmin etmek te kolaylıkla anlaşılmaktadır.

2023 küresel BIT gelirlerinin2 önceki yıla göre %4,3 büyüyerek 4,7 Trilyon $ düzeyine ulaşma beklentisi oldukça çarpıcı desen oluşturmaktadır. Ağırlıklı ilerleme BT hizmetleri ve yazılım alanında gözlemlenmektedir. Olgunlaşmış yazılım çözümleri genişlemenin liderliğini, çift rakamlar “%13” üzerinde engel tanımayan bir oran ile zirvede tutmaktadır.
Sayısal dönüşümün ekonomiye katkısının kısıtlı yorumlandığı ülkemize konunun biçimlenmesini özlemle beklemekteyiz. Etrafımızı çepeçevre sarmalayan teknolojinin izleyicisi olmayı benimsemenin de zorluğunu yaşamaktayız. Mesleklerin yok olmaya yüz tuttuğu çağımızda hiçbir alan güvende değildir. Dönüşümün bir teknoloji projesi olarak yorumlanmaması gerekliliğini kavramak zorundayız.

Üretici Yapay Zekâ kullanıldığı ölçüde hayranlık yaratmaktadır. Sağlamış olduğu imkânlara inanmanın çarpıcı çekiciliğini korumaktadır. Elbette atılım beraberinde tedirginliğin işaret fişeklerini de ateşlemiştir. Geniş anlamda tasarım görkemli duruşunu, makine öğrenme, derin öğrenme felsefeleriyle birlikte başka bir boyuta taşımıştır. Görsel ve estetik olduğu kadar bilimsel altyapılara dayanan geliştirme süreci inanılmaz seviyede hızlanmıştır.

Kalkınma hamlelerinin modellenmesi, senaryoların çalıştırılması, prensiplerin belirlenmesi deneyim ve bilginin en yoğun kullanıldığı alanların başında gelmektedir. Araştırmalar zaman almakta, veriye ulaşım dikkat ve beceri gerektirmektedir. Önceden eğitilmiş üretken yapay zekâ bilgelik denizinin en derin noktalarına erişerek isteri derleyecektir. Verilerin analizini anlaşılır şık bir sisteme dönüştürmesi arayışın ve uğraşın hemen neticelenmesini sağlayacaktır. Oracıkta, hemen şimdi, neredeyse anında karmaşık formülleri çözecek cevapları renkli yapıtlarla oluşturacaktır. BIT teknolojilerinin çekici gücü kalkınmanın kilidi ve anahtarı olmaya hazırdır. Hünerlerimizi yenilemeliyiz, mesleklerimiz süratle yeniden tanımlanıyor. Teknolojiyi özümsemek, uyum göstermek ve harika aracı yerinde, zamanında ve doğru kullanmak mecburiyetindeyiz.

Yaygınlığının sınır tanımadığı teknoloji, gündelik yaşantımızdan uz görümüze kadar her alanda ilk başvurduğumuz araç konumuna yükselmiştir. Sanal ortamda, çevrim içi, eş zamanlı, yerleşik gerçek varlıkların sanal aynıları karar sürecine yeni zemini oluşturmuştur. Sunulan önerileri olduğu gibi kabul eden teslimiyetçi bir yaklaşım kavşakta yanlış çıkışı seçmemize sebep olacaktır. Aracın bileşenlerinin, kıvrımlarının, algoritmalarının bilincine varmamız kaçınılmazdır. Zaman kaybetmeden öğrencilerimize, eğitim sistemimize gelişmeleri aktarmak başlıca amacımız olmalıdır. Öncelikle düzenlemeler yenilikçiliği destekleyecek şekilde ele alınarak hedefler belirlenmelidir.

Kalkınmamız, ülkede kalacak katma değerin rakiplerimize kıyasla yüksek düzeyde olmasıyla sağlanabilecektir. Dolayısıyla uç teknolojileri geliştirmekte, öğrenmede ve yaşantımızın ayrılmaz bileşeni olarak kabullenmekte çekince, duraksama göstermemeliyiz.

Sağlıcakla kalın.
İcrayı San’at Eyle

ICT = Information “IT” & Communication “CT” Technologies
Kısaltmaları yazıda Türkçe olarak kullanılmıştı.
BIT = Bilgi “BT” & İletişim “IT” Teknolojileri
Digital Twin = Sanal Aynı
Kaynak1 – Tübisat 2018/2022 raporları
Kaynak2 – Gartner STAMFORD, Conn., July 19, 2023
 

29 September 2023

LC Waikiki

Ülkemizin seçkin, güzide kuruluşu LC Waikiki Stratejik Plan Çalıştayında beraberiz. Davet için Özge Alkılınç çok teşekkür ediyorum.

Günümüzde pazarın nasıl dilimlendiği, ürün sağlayıcıların nasıl ihtiyacı öngörerek doğru eşleştirmeyi yapacak süreçler geliştirmeye kaynak ayırabileceklerini konuştuk.

Şirketlerin teknoloji ile olan içiçeliğinin, müşteri memnuniyeti ve sadakatına nasıl yansıyacağını sayısal kurgularla uçtan uca nasıl sistemler oluşturulacağını vurguladık.

Küresel iletişim mimarisinin gelişimi ve nihayetinde varmış olduğu nokta itibari ile yenilikçi şirketlerin uygulamakta olduğu yönetsel yaklaşımlara değindik.

Metaverse ve üretici yapay zekanın düşünce sınırlarımızı zorlayan gelişmesine örneklerle dokunuşlar gerçekleştirdik. Platform sistemlere veri sağlayan nesnelerin İnterneti IOT algılayıcılarının günümüzde erişmiş olduğu akıl almaz yaygınlığının şaşırtıcı boyutunu konuştuk. IOT duyargalarının giyilebilir teknolojilerle nasıl bilgi ürettiği ve bilginin nasıl pazarlama araçlarına dönüştüğünün üzerinde durduk.

Katılımcılara beni dikkat ve ilgi ile izledikleri için. LC Waikiki üst yönetimine davet için çok teşekkür ediyorum.