.png)
ITU/UNESCO Genişbant Komisyonu Sürdürülebilir Gelişme raporu Eylül 2022 tarihinde yayınlandı.
Salgın ve sonrasında ICT alanında yaşanmış sıkıntılar, sonrasında beklenen gelişmelerin kısa özetini yazmaya çalıştım. Genişbant Görünümü - Yeni Normal çalışması İlk bölüm içinde bulunabilir. Okuyucular raporun tamamına yazının sonundaki linkten erişebilirler.
Genişbant’ın Durumu 2022: Yeni Gerçekler Doğrultusunda Genişbant’ın İvmelenmesi.
1-Genişbant’ın Görünüşü – Yeni Normal
2-2025 Hedefleri Doğrultusunda İlerlemenin
Ölçülmesi
3-Salgın Sonrasında Kaybolan Bağlantıların Gündeme
Taşınması
4-Çıkarımlar ve Sonuç
1-Genişbant Görünümü
COVID19 salgın süreci tartışmasız genişbant doğasını etkileyen en ciddi durumdur. Hız, veri kullanımı ve maliyetler üzerinde sonuçları olmuştur. Sayısal uçurumun genişlemesine sebep olmuş ve milyonlarca kişi kamu hizmetlerinden faydalanamadığı gibi evden öğrenmeden de mahrum kalmıştır. Rapor, salgın süresince genişbant ihtiyacının nasıl arttığını ve sayısal hizmetlere uyum yetkinliğinin bireyler, iş dünyası ve devlet seviyesinde nasıl kavrandığını ortaya koymaktadır.
Çevrimiçi hareketlilik COVID19, sayısal servislerini zaten kullananlar için çok çabuk vazgeçilmez bir araç olmuştur. Kullanıcılar çalışabilmek, öğrenebilmek, temel ihtiyaçları karşılayabilmek ve bağlantılı kalabilmek için geçişi hızla tamamlamışlardır. 2019 yılında dünya nüfusunun %54’ü internet kullanmakta iken 2022 yılında bu oran %65 düzeyine ulaşmıştır. Rakamsal olarak bu oran 5,3 milyar insana denk gelmektedir. Faydalanılan hizmetlere uzaktan sağlık muayenesi de ilave olmuştur.
Evden çalışma düzenine 2020 yılının ikinci çeyreğinde yaklaşık 500 milyon kişi geçmiştir. Küresel iş gücünün %17 oranında sanal ortama geçiş yapmıştır. Yüzdeler ülkelerin gelişmişlikleri ile doru orantılı olmuştur. Ekim 2020 çarpıcı günlük görüntülü konferans rakamlarını bilişim şirketleri tarafından açıklanmıştır. Microsoft Teams 115 milyon, Zoom 300 Milyon, Google 100 Milyon kişinin erişimine imkân sağlamıştır. Cisco Webex hizmetlerinden, 2020 Eylül ayında 600 milyon kullanıcı yararlanmıştır. Evden çalışmanın ağ etkisi trafiğin gündüze kayması ve coğrafi dağılımı üzerinde olmuştur.
Uzaktan öğrenmenin zorunluluğu milyonlarca öğrenciyi sanal ortamlara taşımıştır. UNICEF rakamları 188 ülkede okulların kapandığını ifade etmektedir. Eğitim uzmanları yaşanan sürecin esnek çalışma gibi bir miktar kalıcı olacağını düşünmektedir.
Çevrim İçi Alışverişin kabullenişi ile birlikte hizmetten faydalanan kullanıcı sayıları 2019 yılında %53 den 2020/21 yıllarında %60 oranına erişmiştir. Küresel çevrimiçi ticaretin &50 sini oluşturan ve istatistikleri bulunan 7 ülkenin toplam yarattığı hacim 2019 yılında 2 Trilyon $ dan 2021 yılında 2,9 Trilyon $ düzlemine erişmiştir.
Kamu hizmetlerinde özellikle sağlık uygulamalarını yaygın olarak kullanıma açılmıştır. UNDP verilerine göre 82 ülkede 580 farklı çözüm devreye alınmıştır.
Sanal Sağlık ve Bakım alanında teletıp uzun zamandır beklenen ilgi ve alakayı salgın sürecinde fazlasıyla yakalamıştır. Gelişmeyi nesnelerin internet, 5G, Yapay Zeka, blok zinciri ve robotik teknolojileri tetiklemiştir. Hastalar %80 üzerinde sanal ortamın devamından yöne fikirlerini beyan etmişlerdir.
Ağ Sürekliliği sağlanmış ve IPX lerin sağlam duruşu sayesinde inanılmaz derecede artan trafiğin altından kalkılabilmiştir. OTT veri gereksiniminin vardığı kapasite 2021 yılında aylık ortalama 293 GB olmasına karşın bu rakam 2023 yılında aylık 454 GB veri kullanımına dayanacaktır.
Salgının Gün Yüzüne Çıkardığı Zorluklar içinde internet ile ciddi olarak büyüyen gelişmişlik aralığı sayılabilir. Devletler sağlamış oldukları salgın desteklerinin toplam borçlanmayı da yükselttiği gerçeğiyle karşı karşıya kalmışlardır. IMF’nin hesapları ülkelerin kaynak kullandırımlara 1,2 T$ ulaşmış olmasıdır. Aslında internet bağlantısı olmadan dünya nüfusunun tamamına erişebilmek için 400 M$ ilave kaynağa ihtiyaç tahmin edilmektedir.
KOBI 100 ülkede yapılan araştırma neticesinde en az %60 ının ekonomik olarak zayıfladığı gözlemlenmiştir. Öte yandan işletmelerin %70 oranında sayısal teknolojilere geçiş yaptığı da bulgular arasındadır. Çevresel olarak bakıldığında ICT sektörü daha yoğun elektrik kullanımı gerçekleştirmiştir. Ancak küresel karbon salınımında ICT alanında önemli düşüler yaşanmıştır. ITU, 2025 yılına kadar işletmecilerin küresel enerji tüketimini mobil 170 TeraWh,, sabit 190 TeraWh olarak öngörmektedir. Dolayısıyla 5G ağlarının en az 10 kat daha verimli olacağı düşünüldüğünde yeni yatırımların önceliği planlanmalıdır.
Güvenlik, Kişisel Gizlilik, Sosyal Medya dönem içinde sanal ortama aşırı geçiş ile birlikte kontrolü çetin hala gelmiştir. Siber ataklarının Şubat ve Mayıs 2020 Aralığında görüntülü konferans kullanıcılarından 500 milyondan fazlasına olumsuz yansımıştır.
Kısaltmalar:
ITU - Uluslararası Telekomünikasyon Birliği
UNESCO – Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve
Kültür Örgütü
UNICEF – Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuk
Fonu
IXP – Internet Değişim Noktaları
Kaynak:
